In Friesland is de eerste waterlinie van Nederland aangelegd. Al in 1580 werd deze gebouwd om de Spanjaarden tegen te houden, om met name de hoofdstad Leeuwarden te beschermen tegen aanvallen vanaf het zuiden. Deze linie werd voornamelijk bewaakt met Schansen, deze zijn in het landschap aangelegd met alleen wallen en een gracht er omheen. Een schans heeft meestal een stervorm met bastions, vergelijkbaar met een fort, alleen wordt een schans niet permanent bezet door manschappen.

Heerenveen, stad aan de Friese Waterlinie

De route van de Friese Waterlinie

De linie begint aan de Zuiderzee vervolgd zijn router langs de rivier de Linde tot het dorp de Blesse dan naar Kuinre, Heerenveen, Terband, Gorredijk via Donkerbroek en Bakkeveen en eindigt in Frieschepalen.

Friese Waterlinie op de kaart

Het gebruik van de linie

Na de aanleg is de linie in gebruik geweest tijdens de Nederlandse Opstand (80-jarige oorlog) en tijdens het Rampjaar 1672. De Bisschop van Münster wilde Leeuwarden gaan bezetten maar door het inzetten van de linie is het niet gelukt de stad te bereiken.