Wat is een waterlinie?

De waterlinies waren in de oorlog een enorm goed middel om ons land en onze steden te verdedigen tegen de aanvallers. Het is een vrij complex systeem in ons landschap. In het kort uitgelegd worden er gebieden met name langs de rivieren onder water gezet met als doel de vijand tegen te houden. Nederland telt acht waterlinies, waarvan de oude Hollandse waterlinie en de Nieuwe Hollandse waterlinie het bekendst zijn. De Nieuwe Hollandse waterlinie is eigenlijk hetzelfde als de Oude Hollandse waterlinie, alleen dan verder uitgebreid zodat onder andere ook de stad Utrecht wordt verdedigd door de linie.

Hoe werkt een waterlinie?

Een waterlinie bestaat uit veel sluizen en stuwtjes, hiermee kan de inundatie worden gestart. Inundatie betekent het opzettelijk onder water zetten van land, dit werd voor het eerst gedaan in Alkmaar, in het jaar 1573. Dit gebeurde om de vijand op afstand te houden, doorlopen over het land werd onmogelijk en het water werd rond 40cm op het land gelaten waardoor het praktisch onmogelijk was het water te bevaren. Een waterlinie bestaat niet alleen uit onder water gezet land, maar daarnaast ook uit vele vestingsteden en forten. Het is natuurlijk onmogelijk het land alleen met water te beschermen, daarnaast is het onmogelijk alle gebieden goed onder water te zetten. Om deze zwakheden te dichten bevinden zich in de linie bewapende vestingsteden en forten.

Werking van een inundatie
Werking van een inundatie

Welke waterlinies zijn er in Nederland?

In Nederland hebben we acht linies welke ons land en onze steden verdedigen. De meest bekende zijn zoals hierboven genoemd de Oude- en Nieuwe Hollandse waterlinie daarnaast zijn er nog linies die de (Nieuwe) Hollandse waterlinie nog ondersteunen. De volgende waterlinies kent Nederland:

  1. Friese waterlinie, verdedigde het westelijke deel en de hoofdstad Leeuwarden.
  2. Grebbelinie, voorverdediging van de Hollandse Waterlinie.
  3. IJssellinie, verdediging vanaf de Duitse grens voornamelijk langs de rivier de IJssel.
  4. Nieuwe Hollandse Waterlinie, Uitbreiding op de Oude Hollandse waterlinie, met Utrecht erbij.
  5. Oude Hollandse Waterlinie, verdediging westelijk deel van het land, vanaf België tot de Zuiderzee.
  6. Stelling van Amsterdam, verdediging voor onze hoofdstad Amsterdam.
  7. West-Brabantse Waterlinie, verdediging tussen de vestingsteden Bergen op Zoom en Steenbergen, tevens de oudste waterlinie van Nederland.
  8. Zuiderfrontier, verdediging van de grens België-Nederland, van Sluis tot aan Nijmegen.